Groznica Zapadnog Nila je infektivno oboljenje koje se na ljude prenosi ubodom zaraženog komarca. U poslednje dve decenije, ova bolest postaje sve značajniji javnozdravstveni problem, kako u svetu, tako i u Srbiji. Razumevanje ove bolesti i načina zaštite ključno je za očuvanje zdravlja. Klimatske promene, intenzivan međunarodni saobraćaj i širenje uzročnika na nova geografska područja doprinose povećanom riziku od ove bolesti.
Šta je virus Zapadnog Nila?
Virus Zapadnog Nila je arbovirus koji se primarno prenosi ubodom zaraženog komarca. Glavni vektor je komarac iz roda Culex, posebno vrsta Culex pipiens, iako je virus izolovan kod čak 43 vrste komaraca. Ptice su glavni rezervoar zaraze, dok su ljudi i konji slučajni domaćini. Virus je prvi put izolovan 1937. godine u Ugandi, a od tada se proširio na gotovo sve kontinente.
Virus Zapadnog Nila je najrasprostranjeniji arbovirus (virus koji se prenosi artropodama – insektima) na svetu.
Simptomi i klinička slika
Kod većine zaraženih osoba (oko 80%), infekcija protiče bez simptoma. Oko 20% inficiranih razvija blagu kliničku sliku koja uključuje groznicu, glavobolju, mučninu, povraćanje, otok limfnih žlezda i osip na koži grudi, leđa ili stomaka. Međutim, kod jednog od 150 zaraženih može doći do razvoja teškog oblika bolesti sa neurološkim komplikacijama, uključujući encefalitis ili meningitis. Faktori rizika za teži oblik bolesti uključuju starost preko 50 godina, hronična oboljenja, imunosupresiju, dijabetes i kardiovaskularne bolesti.
Epidemiološka situacija
Groznica Zapadnog Nila je globalno rasprostranjena bolest. U Srbiji se prvi slučajevi beleže od 2012. godine, a broj obolelih varira od sezone do sezone. U periodu od 2012. do 2020. zabeleženo je ukupno 1032 slučaja ove groznice sa 98 smrtnih ishoda koji se mogu dovesti u vezu sa virusom Zapadnog Nila. Bolest ima sezonski karakter, sa najvećim brojem slučajeva tokom avgusta i septembra.
Prevencija i zaštita
Prevencija groznice Zapadnog Nila zasniva se na dva ključna aspekta: ličnoj zaštiti od uboda komaraca i smanjenju populacije komaraca u okolini. Ove mere su od suštinskog značaja jer trenutno ne postoji specifična terapija niti vakcina protiv ovog virusa.
Lične mere zaštite
– Izbegavanje izlaganja komarcima u sumrak i zoru, kada su najaktivniji
– Nošenje odeće dugih rukava i nogavica, svetlih boja
– Upotreba repelenata na bazi DEET-a na izloženim delovima tela
– Spavanje u prostorijama sa klimatizacijom ili sa zaštitnim mrežama na prozorima i vratima
– Upotreba zaštitnih mreža oko kreveta, posebno za bebe i malu decu
Mere za smanjenje populacije komaraca
– Eliminacija stajaćih voda u dvorištu i okolini kuće (kante, burad, saksije, oluci)
– Redovno pražnjenje i čišćenje posuda sa vodom (pojilice za ptice, posude za kućne ljubimce)
– Održavanje travnjaka i žbunja urednim i nisko podšišanima
– Pravilno održavanje bazena i fontana
– Uklanjanje starih guma i drugih predmeta koji mogu da zadržavaju vodu
– Postavljanje zaštitnih mreža na prozore i vrata
– Upotreba insekticidnih sredstava u zatvorenom prostoru prema uputstvu proizvođača
Važno je naglasiti da ove mere treba primenjivati kontinuirano tokom cele sezone aktivnosti komaraca, a ne samo kada se pojave prvi slučajevi bolesti. Edukacija javnosti o ovim merama prevencije je ključna za smanjenje rizika od infekcije.
Uloga DDD službi u suzbijanju virusa Zapadnog Nila
Profesionalne DDD (Dezinfekcija, Dezinsekcija, Deratizacija) službe, kao što je Eko Tim, igraju ključnu ulogu u kontroli populacije komaraca. Sistematsko suzbijanje larvi i odraslih formi komaraca je važna mera koju sprovode ovlašćene stručne službe na nivou grada ili opštine.
Metode koje koriste DDD službe uključuju
– Biološke mere kontrole larvi komaraca u vodenim staništima
– Hemijsko tretiranje adulticidima u večernjim satima
– Redovan monitoring populacije komaraca i prisustva virusa
– Mapiranje potencijalnih legla komaraca i njihovo saniranje
Pravilno i pravovremeno sprovođenje ovih mera značajno smanjuje rizik od širenja virusa Zapadnog Nila. DDD službe takođe pružaju stručne savete građanima o načinima zaštite i prevencije u domaćinstvima i na javnim površinama.
Groznica Zapadnog Nila predstavlja ozbiljan izazov za javno zdravlje. Kombinacija ličnih mera zaštite i profesionalna dezinsekcija ključna je za prevenciju i kontrolu ove bolesti. Budite proaktivni u zaštiti sebe i svoje okoline. Redovna primena preventivnih mera, uz podršku stručnih DDD službi, može značajno smanjiti rizik od infekcije i doprineti opštem zdravlju zajednice.
Za više informacija o našim uslugama suzbijanja komaraca ili za zakazivanje tretmana, slobodno nas kontaktirajte. Vaše zdravlje je naš prioritet, a naša stručnost i iskustvo su vaš najbolji saveznik u borbi protiv groznice Zapadnog Nila i drugih vektorskih bolesti.
